«سخنرانی نهم: عاشورا در فرهنگ ایران»
غلامعلی حدّاد عادل
عاشورا در ایران یک واقعیت فرهنگی است و میتوان گفت که یک فرهنگ است، هر چند تا کنون از حیث فرهنگی و بهعنوان فرهنگ کمتر مورد بحث قرار گرفته است. ما ایرانیان بیشتر در درون این فرهنگ زندگی میکنیم و از برون کمتر به آن مینگریم. ما مسلمانان شیعه ایرانی، از بدو تولد، در دامان مادر، شاهد این فرهنگ بودهایم. کاممان را با تربت حسینی برداشتهاند، نوای روضه گوشهامان را نوازش داده و از کودکی در مراسم عزاداری شرکت کردهایم و، به هر حال، عمدتاً بازیگر صحنه بودهایم تا تماشاگر از بیرون. ولی میتوانیم، موقتاً و با حفظ همان اعتقاد و دلبستگی، عاشورا را در مقابل دیدگان خود قرار دهیم و بدان بهعنوان واقعیتی فرهنگی از بیرون توجه کنیم. در این بررسی، باید اعتقادات و عواطف شخصی خودمان را موقّتاً دخالت ندهیم و موضوع را با روشهای تحقیقی فارغ از احساسات ملاحظه کنیم. باید فرض کنیم که یک شخص غیرمسلمان و غیرایرانی و غیرشیعه میخواهد واقعیتهای فرهنگی جامعه ایران را مورد بررسی قرار دهد.
ادامه مطلب