در مراسم رونمایی ترجمهٔ دکتر حدّاد عادل از قرآن کریم، سیدمحمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجتالاسلام والمسلمین حمید محمدی، رئیس این دورهٔ نمایشگاه قرآن و قائممقام وزیر ارشاد در امور قرآنی، دکتر محمدرضا نصیری، دبیر فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دکتر علی رواقی، استاد بهاءالدین خرمشاهی، دکتر مهدی محقق، و دکتر حسن رضائی باغبیدی، از اعضای پیوستهٔ فرهنگستان، خانم لاله افتخاری، رئیس فراکسیون قرآن و عترت و نمایندهٔ مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، و حجتالاسلام والمسلمین نقدی، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی ترجمان وحی، حضور داشتند.
دکتر غلامعلی حدّادعادل از مقام معظم رهبری، مرحوم دکتر محمد خوانساری، استاد عبدالمحمد آیتی، استاد بهاءالدین خرمشاهی، حجتالاسلام والمسلمین نقدی، دکتر علی رواقی، دکتر مهدی محقق، استاد اسماعیل سعادت، دکتر احمد مهدوی دامغانی، منصور آشوری، دکتر محمدمهدی رکنی، دکتر غلامرضا ستوده، اکرمالسادات سیدآقایی و زهرا زندیمقدم، بهعنوان کسانی نام برد که بازبینی این ترجمه را به عهده داشتهاند و با مطالعهٔ نسخهٔ پیش از چاپ این اثر، ترجمهٔ حاصل را با اصل آیات تطبیق داده و نکاتی را متذکر شدهاند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان اینکه مقام معظم رهبری از ابتدا مشوق و راهنمای وی در چاپ این اثر بودهاند، اظهار کرد: علاوه بر توصیههای شفاهی، این ترجمه به توصیهٔ استاد بهاءالدین خرمشاهی که در سه نامه ارسال شد، انجام شدهاست.
ترجمه قرآن دکتر غلامعلی حدّاد عادل که پس از هشت سال به پایان رسید، قرار بود برای نخستین بار در بیستوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران رونمایی شود که به دلیل اصلاحات نهایی، به نوزدهمین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم موکول شد.
پیشتر، محمد ضرابی، مدیر عامل مؤسسهٔ آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی، تلاش در وفاداری به آیات قرآن کریم را از ویژگیهای ترجمهٔ حدّاد عادل برشمرده و گفتهبود: حدّاد عادل در این ترجمه تلاش کردهاست که از واژههای سلیس و روان استفاده کند تا برای همهٔ خوانندگان قابل فهم باشد.
وی این ترجمه را از سال ۱۳۸۲ آغاز کردهبود و قصد داشت پیش از پایان فعالیت مجلس هفتم، آن را به پایان برساند. این اثر در پنجهزار مجلد در قطع وزیری و توسط آستان قدس رضوی به زیور طبع آراسته شدهاست.
دکتر غلامعلی حدّاد عادل در مراسم رونمایی از ترجمهاش از قرآن کریم، با اشاره به ترجمهٔ قرآن خود، تأکید کرد: این ترجمه به زبان فارسی متداول و امروزی است و در آن سعی شده که نثری استوار، رسا و شیوا داشتهباشد تا بتواند خواننده را با فصاحت و بلاغت قرآن آشنا کند.
وی ضمن تشکر از مادر و همسر خود به جهت کمکهایشان در این ترجمه، متنی را که با عنوان «سخن مترجم» در انتهای ترجمهٔ خود به نگارش درآورده، خواند.
خرمشاهی: ترجمهٔ حدّاد عادل الهی است
استاد بهاءالدین خرمشاهی نیز که در این مراسم بهمنظور سخنرانی دربارهٔ ترجمه دکتر غلامعلی حدّاد عادل از قرآن کریم حاضر شدهبود در سخنان خود این ترجمه را اثری کمنظیر در حوزهٔ ترجمهٔ قرآن نامید و گفت: یک تا دو ساعت زمان لازم است تا من بگویم در هر صفحهٔ ۲۰۰ کلمهای از این ترجمه چند نکتهٔ اصیل و بدیع را در حوزهٔ ترجمهٔ قرآن و نیز زبان فارسی میتوان یافت.
وی در ادامه با اشاره به رواج ترجمهٔ قرآن کریم در دوران معاصر گفت: هشتاد ترجمه از قرآن کریم از زمان مشروطه تا کنون منتشر شدهاست، اما ترجمهٔ حدّاد عادل از قرآن کریم را باید ترجمهای نظرکرده و الهی دانست. در واقع اگر ما پژوهنده هستیم، ایشان شناسانندهاند.
این عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به بازخوانی و ویراستاری ترجمهٔ حدّاد عادل از قرآن کریم نزد بیش از صد قرآنشناس و مترجم و استاد زبان فارسی گفت: این ترجمه به عقیدهٔ من یکی از سه ترجمهٔ برگزیدهٔ قرآن به زبان فارسی است که مطمئنم سالانه بیش از یک مرتبه چاپ خواهد شد و انتشار آن را باید به همهٔ فارسیزبانان تبریک بگویم.
ضرورت داشتن شناخت از ادبیات فارسی در ترجمهٔ قرآن
سیّد محمد حسینی، وزیر فرهنگی و ارشاد اسلامی نیز در این مراسم به نتایج ارزیابیهایی که از ترجمههای قرآن از سال ۵۷ تا ۸۰ که سال گذشته ازسوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت گرفتهاست، اشاره کرد و گفت: ترجمههای استادان خرمشاهی، مجتبوی، مرحوم آیتالله مشکینی، آیتالله مکارم شیرازی و انصاری برترین ترجمهها در این سالها شناخته شدهاند و ارزیابی ترجمههای قرآن از سال ۸۰ تا ۹۰ نیز که شامل ۲۷ ترجمه است در سال جاری انجام میشود.
وی همچنین از برگزاری مراسم ویژهٔ تجلیل از مرحوم طاهره صفارزاده و ترجمهٔ وی از قرآن کریم و نیز برخی دیگر از ترجمههای قرآن کریم در سال جاری خبر داد.
در ابتدای این مراسم حجتالاسلام والمسلمین حمید محمدی، رئیس نوزدهمین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم، در سخنانی ضمن خوشامدگویی به حاضران، با اشاره به اینکه جای خالی ترجمهٔ قرآن به زبان فارسی با وجود ترجمههای متنوع و سالانه از قرآن کریم همچنان احساس میشود، گفت: رونمایی از ترجمهٔ غلامعلی حدّاد عادل از قرآن کریم را باید آغاز بهرهبرداری همهٔ فارسی زبانان از ترجمهٔ مفاهیم قرآن کریم به شمار آورد.
حجتالاسلام والمسلمین نقدی رئیس مرکز ترجمهٔ قرآن به زبانهای خارجی نیز دیگر سخنران این مراسم بود که در سخنان خود به موضوع دقت و صحت در انتقال معانی و نیز شیوایی و روانی زبان مقصد، بهعنوان نکات قابل توجه در ترجمهٔ قرآن اشاره کرد و گفت: ترجمهٔ فارسی از قرآن کریم باید مفاهیم قرآن را به زبان فارسی به معنی حقیقی منتقل کند. لذا یک مترجم قرآن به زبان فارسی باید به زبان و تاریخ ادبیات فارسی و نیز زبان و ادبیات عرب مسلط باشد که در مقام مقایسه، این موضوع در ترجمهٔ حدّاد عادل بهخوبی دیده میشود.
به گفتهٔ نقدی، ترجمهٔ دکتر حدّاد عادل این ویژگی را دارد که یک فارسیزبان میتواند امروزه آن را بخواند و از این خوانش لذت ببرد.