رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس گفت: اصلاح هویت معماری در شهرسازی ایران باید از مدرسه شروع شود و دولت باید مدرسهسازی را برای سایر ساختمانها از جمله مسکن مهر الگو کند.
دکتر حداد عادل در ششمین همایش «مدرسه ایرانی، معماری ایرانی» که در تالار علامه امینی دانشگاه تهران برگزار شد، در ابتدا به انتخابات ۱۲ اسفند اشاره کرد و اظهار داشت: قبل از هر سخنی خدا را به سبب برگزاری شکوهمند و عزتآفرین انتخابات ۱۲ اسفند ۱۳۹۰ شکر میکنم و از مردم تشکر میکنم که با حضور حماسی خود یکبار دیگر وحدت و بصیرت ملت را به اثبات رساندند.
وی ادامه داد: امیدوارم ما قدرشناس حضور و اعتماد مردم بوده و امانتدار خوبی برای مردم باشیم که رأی خود را به ما امانت سپردند.
دکتر حداد عادل به همایش «مدرسه ایرانی، معماری ایرانی» اشاره کرد و افزود: خدا را شکر میکنم که این فکر «مدرسه ایرانی، معماری ایرانی» فراموش نشد؛ در مجلس هفتم که با آقای حاجیبابایی متفقاً در هیأت رئیسه بودیم به ذهنمان رسید که یک کاری برای مدرسهسازی کنیم؛ نیت ما این بود که با اختصاص یک بودجه کلان برای یک دوره چهار ساله، پشتوانهای تأمین کنیم تا معاونت آموزش و پرورش که در آن زمان آقای بوربور بود، بتواند برای مقاومسازی مدارس برنامهریزی کند.
وی اضافه کرد: در زلزلههای مختلفی که در کشور ما رخ داده، ثابت شده است که مدارس میتواند پناهگاه خوبی برای دانشآموزان و مردم باشد و اگر خدای ناکرده در یک زلزله مدرسهای فرو ریزد، صدها خانواده فرو ریخته است چرا که مدرسه بیشترین چگالی حضور مردم را در خود دارد.
رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس ادامه داد: هیچ ساختمان دیگری در شهر ندارید که جمعیت نسبی مردم بر حسب تعداد افراد در متر مربع، بیشتر از مدرسه باشد بنابراین عقلانی است که در مقاومسازی و اجرای ضوابط آییننامههای مقاومت در برابر زلزله، مدرسه در صدر قرار گیرد؛ با این نیت مجلس تصویب کرد که ۴ میلیارد دلار از بودجه کشور به مقاومسازی مدارس در طول چهار سال اختصاص یابد و برای اینکه این تصمیم اجرا شود بنده در مجلس هفتم بر آن شدم تا موضوع را شخصاً دنبال کنم.
وی ادامه داد: با وزرای وقت آموزش و پرورش، آقای حاجیبابایی که در مجلس بودند، آقای عباسپور رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس که هم در تصویب اصل و هم در پیگیری کمک کردند، آقای میرحیدر، آقای بوربور و آقای رئیسی تقریبا هر دو ماه یکبار جلسه داشتیم که این بودجه تصویب شده از قوه به فعل درآید و ضمن اینکه مقاومسازی نیز جدی گرفته شده، اجرا و عملی شود و به عنوان یک اندیشه روی کاغذ گم نشود.
دکتر حداد عادل با بیان اینکه در کنار اندیشه مقاومسازی، فکر هویتبخشی به مدرسه را با طرح شعار مدرسه ایرانی ـ معماری ایرانی در همین بودجه دنبال شد؛ یعنی کار دو بعد پیدا کرد که شامل استحکام و هویت فرهنگی بود.
وی با بیان اینکه از زمانی که معاونت نوسازی مدارس به آقای رئیسی محول شد، این خط گم نشده و راه عوض نشده است، اظهار داشت: شاهدیم امسال ششمین اجتماع حول محور مدرسه ایرانی ـ معماری ایرانی شکل گرفته است و اجتماع امسال پرجمعیتتر از سالهای قبل است؛ از همه کسانی که این کار را دنبال کردند تشکر میکنم.
منتخب نخست مردم تهران در انتخابات مجلس نهم با اشاره به اینکه در حال حاضر طرحهای عمرانی و ساختمان سازی به طور وسیع انجام میشود، گفت: باید در کنار سرعت در خانهسازی و مسکن مهر، این فکر را دنبال کنیم که معماری لباس جامعه است و باید لباس هر ملتی چه لباس فردی و چه جمعی با فرهنگ ملت تناسب داشته باشد.
وی افزود: روزگاری که ما تحت تأثیر غرب، قرار نگرفته بدیم، معماری خودمان را داشتیم؛ معماری ایرانی هویت و شناسنامه دارد و با ما حرف میزند و میگوید که به کجا تعلق دارد؛ اگر ۵۰۰ عکس از معماری کشورهای دنیا جلوی ما باشد، شما میتوانید به راحتی بگویید که کدامیک معماری ایرانی است.
دکتر حداد عادل با بیان اینکه در دوران جدید ما هویت خودمان را در معماری گم کردیم، اظهار داشت: بنده در سال ۱۳۴۲ وارد دانشگاه تهران شدم و در آن زمان در رشته فیزیک دانشکده علوم دانشجو بودم؛ زمانی که در آن روزها از فضای کلاس، آزمایشگاه و… خسته میشدیم به دانشکده هنرهای زیبا میرفتیم و در تالارهای دانشکده میچرخیدم و به پروژههایی که دانشجویان در آنجا به نمایش گذاشته بودند توجه میکردیم. هیچ اثری از معماری ایرانی در این طرحها نبود و همه مسابقه میگذاشتند که طرحهایی شبیه ساختمانهای فرنگی داشته باشند.
وی ادامه داد: نتیجه آن را امروز میبینید که اکنون در تهران و شهرهای بزرگ، هیچ هویت معماری احساس نمیشود یعنی نه فرنگی شده و نه ایرانی باقی مانده است؛ جنگلی آشفته، هرس نشده و هرزی از معماری باقی مانده است که باید اصلاح شود.
رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس اضافه کرد: ما به عنوان یک ملت باید ثابت کنیم که معنای استقلال خیلی وسیعتر از استقلال سیاسی است؛ پایه آن استقلال سیاسی است اما آثار را باید در فرهنگ از جمله معماری نشان دهد؛ وسیعترین ساختمانهایی که در کشور ساخته میشود که اثر ماندگار در ذهن نوجوانان باقی میگذارد، مدرسه است؛ این اصلاح هویت معماری در شهرسازی ایران باید از مدرسه شروع شود و دولت باید مدرسهسازی را ابرای سایر ساختمانها از جمله مسکن مهر الگو کند.
وی ادامه داد: من همیشه نگرانم که این سرعت در مسکنسازی که خوب و لازم است، ما را از جنبههای فرهنگی غافل کند؛ خوشبختانه این فکر را ما دنبال کردیم و نخستین نمونه بازار ایرانی را در یکی از شهرهای جدید را دنبال میکنیم.
دکتر حداد عادل اضافه کرد: در حال حاضر ۶۰ تا ۷۰ درصد ساختمانهای این بازار انجام شده است و احتمال میدهم تا یکی دو سال آینده آماده میشود؛ در شهرهای جدید باید معماری بازار تکرار شده و بازار دوباره وارد معماری ایرانی شود.
وی تصریح کرد: اینکه در کشور ما خودآگاهی پیدا شده است که حول محور مدرسهسازی، فکر معماری ایرانی را دنبال کنیم، یک پدیده مبارک است و اطمینان دارم ادامه این راه، ما را به نتیجه میرساند به شرطی که نه عجله کنیم و نه کاهلی و سستی کنیم؛ تا حالا تجربهها خوب بوده است اگرچه ما هنوز تصویر روشن و کاملی از مدرسه ایرانی نداریم ولی راه را با آزمون و خطا پیش میبریم و مهم این است که انگیزه و اندیشه توأمان وجود داشته باشد.