آقای غلامعلی حداد عادل از نامزدهای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری کشورمان با شرکت در برنامه شبکه جام جم سیما ضمن بیان نظرات خود به سؤالات ایرانیان خارج از کشور نیز پاسخ داد.

مجری برنامه شبکه جام جم سیما در آغاز با خوشامد گویی به آقای حداد عادل از وی خواست به عنوان مقدمه صحبتی با بینندگان داشته باشد؟

حداد عادل: بسم الله الرحمن الرحیم ، من هم خدمت شما و بینندگان محترم هموطنان عزیز ایرانی خارج از کشور سلام عرض می کنم و از صدا و سیما تشکر می کنم که در این برنامه جام جم به مناسبت انتخابات فرصتی ایجاد کردند تا بتوانیم صحبتی با ایرانیان داشته باشیم و صحبتهای آنها را هم بشنویم.

مجری: به عنوان مقدمه اگر نکته ای دارید بفرمایید که من سؤالات را طرح کنم؟

حداد عال: بنده غلامعلی حداد عادل یکی از هشت نفری هستم که نامزد انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری در ایران هستم در داخل ایران معمولا مردم با بنده و زندگی من آشنا هستند برای اطلاع ایرانیان محترم خارج از کشور یک شمه مختصری از زندگی خودم را ابتدا عرض می کنم متولد هزار و سیصد و بیست و چهار هستم در تهران در خیابان ری در جنوب تهران و دیپلم ریاضی دارم در هزار و سیصد و چهل و دو از هزار و سیصد و چهل و دو تاکنون وارد دانشگاه شدم یعنی پنجاه سال است که بنده یا دانشجو بوده ام و یا دانشگاهی. تحصیلات خودم را در رشته فیزیک در دانشکده علوم دانشگاه تهران آغاز کردم و لیسانسم را از دانشگاه تهران گرفتم و فوق لیسانس و یا کارشناسی ارشدم را از دانشگاه شیراز و بعدا متوجه علوم انسانی شدم تغییر رشته دادم یک سال دانشجو علوم اجتماعی بودم در دانشگاه تهران و بعد از آن به رشته فلسفه رفتم فلسفه غرب را در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران خواندم فوق لیسانس فلسفه و دکترای فلسفه گرفتم و تخصص من در فلسفه کانت است و مترجم آثار کانت به زبان فارسی هستم تالیفات و مقالاتی هم درباره فلسفه کانت مستقلا از خودم دارم در سالهای اخیر بیشتر در دوره دکتری و کارشناسی ارشد فلسفه کانت تدریس کردم در ضمن سالهای تحصیل در فلسفه فلسفه اسلامی را هم از محضر استادانی مانند شهید مرتضی مطهری آموخته ام غیراز معلمی و تدریس در دانشگاه از اول انقلاب مشاغلی داشتم و مسئولیتهایی داشتم در صدا و سیما بودم از اولین روزهای انقلاب ، دو سه روز بعد از بیست و دوی بهمن و در اسفند پنجاه و هفت معاون وزارت فرهنگ و ارشاد بوده ام و بعد مدتی هم مدیریت صدا و سیما را در شورای سرپرستی صدا و سیما بر عهده داشتم. مشاور وزیر آموزش و پروش بودم یازده سال معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی بودم و تالیف کتابهای درسی و برنامه ریزی آموزشی و برنامه ریزی درسی زیر نظر بنده بوده. از سال هفتاد و نه وارد مجلس شدم چهار دوره از تهران به نمایندگی مردم تهران انتخاب شدم که در دوره های هفتم و هشتم و نهم در سه دوره پیاپی نماینده اول تهران بودم در دوره هفتم ریاست مجلس را هم بر عهده داشتم در دوره هشتم رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس هم بودم علاوه بر این مدیر عامل بنیاد دایره المعارف اسلامی هستم که تاکنون هفده جلد دانشنامه جهان اسلام زیر نظر بنده منتشر شده است. در بیست و سه سالی که فرهنگستان زبان و ادب فارسی تاسیس شده است پانزده سال هست که بنده رئیس فرهنگستان هستم و مسئولیت بنیاد جدید التاسیس سعدی را هم به عهده دارم. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام هستم. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیش از سی سال است که عضو شورای عالی آموزش و پرورش هستم و چهار فرزند دارم که همه تحصیلات دانشگاهی دارند دو تا از فرزندان من در حد دکترای علوم سیاسی و فن آوری نانو درس خواندند و دو تا فرزند دیگر هم در حد کارشناسی ارشد در مدیریت فرهنگی و فلسفه دین درس خواندند سه تا دختر و یک پسر دارم همسرم هم خانم دکتر ماهرو زاده دانشیار فلسفه تعلیم و تربیت در دانشگاه الزهراء هستند. این یک مختصری از شرح حال بنده بود.

مجری: اگر اجازه بفرمایید به اتفاق بینندگان عزیز سؤالات طرح شده را….

حداد عادل: مایل بودم قبل از اینکه سؤالات را بشنوم یک مطلب کلی درباره ایرانیان خارج از کشور به هموطنان عزیزم عرض بکنم. بنده به خارج از کشور سفر زیاد داشتم و با ایرانیان مقیم خارج از کشور آشنا هستم و به هر کشوری هم که سفر کنم خودم علاقمند هستم که مخصوصا از مدرسه های ایرانیان بازدید بکنم کتابهایشان را ببینم و حرفهای معلمان و دانش آموزان و اولیا را بشنوم و با مقوله ایرانی خارج از کشور بیگانه نیستم دیدگاه بنده این است که ایرانیان خارج از کشور بخشی از ملت ما هستند ایرانی بودن صرفا به معنای زندگی کردن در داخل مرزهای جغرافیایی ایران نیست کسانی هستند که چندین هزار کیلومتر از ایران و تهران دور هستند ولی دلشان برای این وطن می تپد ما همه آنها را دوست داریم و به همه شان احترام می گذاریم و بنده معتقد هستم که ایرانیان خارج از کشور عموما مردم محترم و فرهیخته ای هستند و جزو سرمایه های کشور محسوب می شوند. مهاجرت به خارج از ایران پدیده جدیدی نیست که ما تصور کنیم صرفا بعد از انقلاب اسلامی بوجود آمده است کسانی که با تاریخ ایران آشنا هستند و با تاریخ چند هزار ساله ایران می دانند که چون ایران در یک چهار راهی واقعی شده است که از یک سو به اروپا مربوط است و از یک سو به خاور دور و هند و اقیانوس هند وصل است از سوی دیگری به خاورمیانه و به آفریقا نزدیک است این موقعیت جغرافیایی باعث شده است که هم ما میهمان زیاد داشته باشیم از جاهای دیگر ،هم ایرانیها سفر کرده باشند و مهاجرت کرده باشند در هند در چین شما همین حالا هم بروید در چین آثار زبان فارسی را در آنجا فروان می بینید لابد ایرانیان شنیدند ابن بطوطه جهانگرد مراکشی وقتی از ایران عبور می کند و به چین می رود تعریف می کند و در سفرنامه اش می نویسد که یک روزی امیر عزت کرد و احترام گذاشت و ما را سوار این قایقهایی کرد که در روی رودخانه شناور بودند و به تفرج رفتیم در کنار ما در قایق دیگری در کشتی کوچک دیگری خنیاگران و رامشگران آواز می خواندند و شعر فارسی می خواندند و بعد ابن بطوطه که ایرانی نبوده آنها بخاطر او شعر فارسی بخوانند اصلا خواندن شعر فارسی رایج بوده ابن بطوطه دو بیت را نقل کرده است که در زمان ما که سفر نامه او چاپ شده است معلوم شده است که این دو بیت از سعدی است که می گوید:

تا دل به مهرت داده ام در بهر فکر افتاده ام

چون در نماز استاده ام گویی به محراب اندری

آفاق را گر دیده ام مهر بتان ورزیده ام

خوبان فراوان دیده ام اما تو چیز دیگری

این نکته نشان می دهد که چهل سال فقط آن زمان از درگذشت سعدی گذشته بوده یعنی ایرانیها به اندازه ای به چین سفر می کردند که چهل سال بعد از فوت سعدی شعر سعدی را برده بودند که نقل محفل و نقل زبان خوانندگان چینی شده بوده پس مهاجرت همیشه بوده و ایرانیان همه جا حضور داشتند در کشورهای دیگر هم ایرانیها بودند در تایلند کسانی که رفتند می دانند که اسلام در ایران آنجا چگونه رواج پیدا کرده است بازرگانان ایرانی مخصوصا هند که ما در طول تاریخ چند هزار ساله رابطه خودمان با هند چندین موج مهاجرت داشتیم به هند و آثار نیکوی ایرانیان در علم و ادب و هنر و مهندسی و معماری و سیاست در کل تاریخ هند هست و بعد در دوران تجدد که ایرانیها با اروپا و غرب آشنا شدند خیلی ها رفتند در آنجا برای درس خواندن و ماندند و یا مهاجرت کردند از ایران و این هم ربطی به اختصاص به انقلاب اسلامی ندارد البته یک موجی هم بعد از انقلاب اسلامی پدید آمد می خواهم بگویم که نباید کسی به موضوع اقامت ایرانیان در خارج از کشور علی الاصول نگاه منفی داشته باشد ما معتقد هستیم که تخصص ایرانیان خارج از کشور تجربه آنها و دانش مدیریتی آنها و آگاهی آنها از امور جهانی آنچه در خارج از ایران می گذرد سرمایه و ثروت آنها جزئی از دارائیهای کل ملت ایران است و باید هوشمندانه و صمیمانه این موضوع مورد توجه دولت های آینده باشد و بنده هم اگر توفیق داشته باشم اداره دولت را بر عهده بگیریم به این موضوع توجه خاص دارم و تجربه هایی که دارم انشاء الله کمک من بکند.

مجری: اگر موافق هستید سؤالات ایرانیان خارج از کشور را ببینیم و بشنویم؟

سؤال: هدف اصلی این کسانی که آمدند کاندید شدند و می خواهند خدمتی را به این مردم بکنند چی هست و چگونه می توانند آن خدمت و آن هدف خودشان را به نتیجه برسانند که حداقل آن جایگاه اصلی مان را بتوانیم حفظ بکنیم و توسعه بدهیم و بیشتر پیشرفتی را داشته باشیم؟

سؤال: خواست شخصی من این است که اولا آنقدر انصاف داشته باشند که حرفهایی را که به عنوان تبلیغات سیاسی شان مطرح می کنند فقط به عنوان شعار نباشد بلکه اگر امکانش باشد اینها را بعنوان یک بروشوری و بعنوان یک نوشته ای و یک چیزی که بعدها آدم بتواند به آنها اعتراض بکند که آقای محترم شما این قول را به ما دادید چطور شد که الان هیچ گونه از آن چیزها انجام نشده است و واقعا این خودش خیلی خیلی از نظر من مهم است.

مجری: اما آقای دکتر بحث هدف از کاندیداتوری را خانم ثریا از کانادا به صورت ایمیلی پرسیدند و گفتند هدف شما از کاندیدا شدن در انتخابات ریاست جمهوری چیست؟

حداد عادل: بنده یک تجربه ای دارم این تجربه علاوه بر اینکه تعلق به خودم دارد تعلق به این ملت هم دارد چون با امکانات این کشور بوده که من درس خواندم و در این کشور بوده که کار کردم و مدیریتی کردم و شناختی دارم از کشور و از انقلاب و فکر می کنم زمان این هست که من این تجربه را در این مسئولیت در خدمت ملت ایران قرار بدهم و انتخاب البته با ملت است هدف این است که از همه ظرفیتها و از همه نیروها استفاده بکنم برای حل مشکلات برای توسعه یک کشور برای پیشبرد کشور و برای وحدت بیشتر ایرانیان و امیدوارم که در این کار موفق باشم این درباره سؤال اول. آن خانم هم که تاکید کردند که باید معلوم بشود بالاخره کی چه شعاری داده است و چقدر به شعارهای خودش عمل کرده است حرف درستی زدند ما نباید شعاری بدهیم که نتوانیم به آن عمل کنیم نباید قولی بدهیم که این قول تاریخ مصرف داشته باشد به اصطلاح فقط برای ایام انتخابات باشد و خودمان هم بدانیم که این حرفها عملی نیست بنده سعی خواهم کرد قولی ندهم که خودم به عملی شدنش اعتقادی نداشته باشم.

مجری: بخش بعدی سؤالاتی که شما ایرانیان از کاندیدای ریاست جمهوری پرسیدید و از آقای حداد عادل پرسیده خواهدشد مربوط به مسائل اقتصادی است که می بینیم.

سؤال: از رئیس جمهوری محترم سؤال دارم که برای جوانها و برای اقتصاد کشور چه برنامه هایی را دارند و برای معیشت زندگی مردم؟

سؤال: سؤال بنده این است که در ارتباط با بحث تورم شعارهای خیلی زیادی ما مشاهده می کنیم یا می شنویم می خواستم ببینم که برنامه عملیاتی شما در ارتباط با این موضوع چیست؟

سؤال: رئیس جمهوری بعدی ما سیاستش در ارتباط با بحث یارانه ها چگونه است؟

سؤال: چطوری می خواهند این تورم را مهار کنند یا چه برنامه ای دارند که تورم بوجود نیاید؟

مجری: یک چند تا سؤال ایمیلی هم هستش که باز من اینها را خدمت شما عرض بکنم آقای شهرام از آلمان عنوان کردند که شما در برنامه هایتان چه شان و جایگاهی برای بخش خصوصی قایل هستید و آقای بهمنی یا خانم بهمنی از اروپا و خانم الهام رنجبر از لندن عنوان کردند آیا برنامه جدی و غیر شعاری برای ساماندهی به بازار ارز و تعدیل قیمتها دارید یا خیر؟

حداد عادل: بسیار خب ،‌این سؤالها سؤالهای عمومی است و فراگیر است و بنده مهمترین وظیفه دولت آینده را همین ساماندهی و مسائل اقتصادی می دانم یعنی مهمترین مشکل ما و اولین دستور کار دولت باید رسیدگی به مسائل اقتصادی باشد من محض اطلاع یادآوری می کنم که اقتصاد ایران از دهها سال پیش یک اقتصاد بیمار بوده. یکی از آن جهت که کشور از نظر علمی و صنعتی ضعیف بوده و در هر امری محتاج خارج بوده این چیزی است که در این سالهای بعد از انقلاب خیلی بهتر شده است ولی هنوز هست و در گذشته خیلی بد بوده یک وقتی قبل از انقلاب در ایران کامیونی به نام ساخت ایران عرضه می شد ولی بنده یقین دارم و می دانم که حتی آن پلاکی که رویش نوشته بود این کامیون ساخت ایران است آن پلاک را هم از خارج می آوردند و روی آن کامیون نصب می کردند این وضع کشور ما بوده عقب ماندگی علمی و عقب ماندگی صنعتی باعث نیاز به خارج از کشور می شده. دوم وابستگی اقتصاد ما به نفت بوده نفت گرچه یک منبع درآمد و سرمایه بوده ولی چندین عیب و اشکال هم ایجاد کرده است یکی اینکه یک قدری خیال ما را راحت کرده است یعنی یک بالش نرم نفت را ما زیر سرمان داشتیم همیشه که می خرند و دلار می آورند و دو مرتبه دلارها را ما می دهیم محصولات می خریم و می آوریم و کشورمان نو می شود و پیشرفت می کند ما کشورمان از نظر کشاورزی بسیار با استعداد است یک کشوری است به قول معروف چهار فصل که ما در آن واحد هم زمستان داریم و هم تابستان داریم بهار داریم پاییز داریم و زمینهای وسیع داریم این کشاورزی می تواند برای ما یک منبع درآمد بسیار مهم باشد مخصوصا از حیث صادرات اما این رشد نکرده است به دلیل اینکه نفت روی آن سایه سنگین انداخته بود اینها بوده البته خب در این سی و چهار ساله بعد از انقلاب ما در کشور کار زیاد کردیم این اقتصاد بیمار در سالهای اخیر به خصوص مورد حمله دیگران هم قرار گرفته است یعنی مقاصد سیاسی آمده و این اقتصاد را مورد حمله قرار داده که با بهانه های واهی اینکه ایران یک خطری است و ایران می خواهد سلاح اتمی بسازد که همه اینها دروغ است و خیال است و بهانه است و خود آنها هم و دشمنان ما هم می دانند که ما همچین خیالاتی نداریم ولی این موضوع را بهانه کردند تحریم نفت و تحریم مبادلات ارزی و بانکی و آن چیزهایی که می دانید همه اینها سبب شده است که دلار و ارز که عامل مهمی در وضع اقتصاد ما بوده است کم شده و قیمتش بالا رفته و بالا رفتن قیمت دلار باعث گران شدن کالاهای وارداتی شده و کالاهای سرمایه ای و گرانی ایجاد شده و تورم و معیشت. دولت آینده مهمترین وظیفه اش این است که این نرخ ارز را تثبیت بکند و مصرف ارز را مهار بکند و کنترل بکند و ساماندهی بکند و در واقع از این طریق بر قیمتها و بر بازار تاثیر بگذارد و بازار پر نوسان و ملتهب فعلی را به یک ثبات بیشتری برساند. بنده این موضوع را با کمک متخصصان دانش اقتصاد و با کمک ملت انشاء الله در نظر دارم که سامان بدهم و تعقیب بکنم و طبعا وقتی که یک آرامشی در بازار پیدا شد امکان سرمایه گذاری هم فراهم می شود و اشتغال هم تابع سرمایه گذاری است و فرصتهای شغلی که ایجاد بشود و حالا در همه بخشها در صنعت در خدمات و در کشاورزی و در هر بخشی این اشتغال جدید ایجاد می کند نظر بنده را راجع به بخش خصوصی پرسیده بودند من نظرم از اول انقلاب نسبت به بخش خصوصی مثبت بوده در آن روزهایی که حال و هوای انقلابی بود و شعارهایی علیه بخش خصوصی داده می شد من هرگز از آن شعارها تبعیت نکردم و بخش خصوصی را علی الاصول مهم می دانستم و بنده فکر می کنم بار اصلی اقتصاد کشور به دست بخش خصوصی و بر دوش بخش خصوصی است دولت وظیفه اش این نیست که خودش تجارت بکند این یک مطلب اساسی است که دولت در هیچ جای دنیا تاجر خوبی نیست باید سیاست گذاری کند و زیر ساختها را آماده کند و برنامه ریزی بکند و هماهنگی بکند و نظارت بکند و هدایت بکند و حمایت بکند دولت وظایف حاکمیتی اش این است ولی کار را مباشرتا باید به بخش خصوصی بسپارد و آخرین پاسخی هم که من می دهم به سؤالهای این هموطنان عزیز این است که یارانه باید پرداخت بشود در شرایط فعلی کشور ما با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها نمی شود یارانه را قطع کرد لکن یارانه را قانون را باید به صورت کامل اجراء کرد ما یکی از انتقادهایمان در شرایط فعلی این است که قانون هدفمندی یارانه ها به صورت کامل آن چنان که ما در مجلس تصویب کرده ایم اجراء نشده است.

مجری: بخش بعدی سؤالات ایرانیان خارج از کشور را می بینیم؟

سؤال: می خواهم ببینم روند انرژی هسته ای خودمان را به کجا پیش می برد و نظرشان در این مورد چیست و چه کار می خواهند بکنند؟

مجری: خب آقای دکتر ما یک سؤالی هم داریم که آقای مهندس داود جلالی از آمریکا مطرح کردند که برنامه شما برای جذب حمایت مثبت سازمان ملل و پشتیبانی از برنامه های صلح آمیز هسته ای ایران چیست؟

حداد عادل: انرژی هسته ای که در ایران پیشرفت کرده است فن آوری آن باعث افتخار ایرانی ها است هر ایرانی در داخل و خارج از کشور باید خوشحال باشد از اینکه کشورش به درجه ای از علم و فن آوری رسیده است که می تواند اورانیوم غنی شده تولید بکند و از انرژی هسته ای استفاده بکند این یکی از آرزوهای کسانی بوده که می فهمیدند انرژی هسته ای یعنی چی؟ من چون رشته خودم فیزیک بوده و درسهای مختلف و فیزیک اتمی و فیزیک هسته ای داشتم فی الجمله می دانم که موضوع از چه قرار است. دانشمندانی که در خارج از کشور هستند و همین طور دانشجویان و دانشگاهیان ایرانی ما می دانند که وقتی ما می گوییم فن آوری هسته ای وقتی که می گوییم انرژی هسته ای غنی. سازی اورانیوم این حرف یعنی چه؟ پشت سر این یک کلمه صد رشته مهم علمی نهفته است یعنی اگر ایران در صد رشته علمی مهم پیشرفتی در حد مرزهای امروزی دانش جهان نکرده باشد نمی تواند بدون کمک خارجی خودش اورانیوم غنی شده تولید بکند.

مجری: بخش بعدی سؤالات مربوط به حوزه سیاست خارجی است که می بینیم؟

سؤال: سیاست خارجی این کاندید ریاست جمهوری چی هست؟ چه برنامه ای دارد؟

سؤال: چه کار می توانند بکنند که روابط ما با کشورهای خارج از اینی که هست بهتر بشود؟

مجری: سؤال ایمیلی خانم مریم میلانی از کانادا هم این است که در ارتباط با مذاکره با آمریکا چه موضعی در پیش خواهید گرفت؟

حداد عادل: بنای ما بر تنش زدایی است بنای ما بر همزیستی مسالمت آمیز با عموم کشورهای جهان است و ما قصد درگیری نداریم الحمد لله چیزی کم ندارد ملت ما نه خاک کم داریم و نه منابع کم داریم و نه نیروی انسانی کم داریم ما چه نیازی داریم که یک وقتی درگیری بخواهیم ایجاد بکنیم ما طمع چیزی نداریم نسبت به هیچ کشوری. ما قصد درگیری نداریم اما ذلت هم نمی پذیریم مهم این است که هر رابطه ای که در آن استقلال ما محترم شمرده بشود از نظر ما ممکن است در مورد آمریکا هم همین حرف درست است دولت مردان آمریکا اگر قبول کنند که ملت ایران دوران سلطه پذیری را پشت سر گذاشته است و قیام کرده و انقلاب کرده است و استقلال خودش را بدست آورده این اصل را به عنوان یک اصل موضوع بپذیرند ما می توانیم مذاکره داشته باشیم و می توانیم گفتگو داشته باشیم و ما مشکلی نداریم برای حل مشکلات خودمان.

مجری: بخش بعدی سؤالاتی که ایرانیان خارج ازکشور مطرح کردند مربوط به دغدغه های خودشان و خواسته ها و مطالباتی است که از کاندیدای ریاست جمهوری دارند؟

سؤال: من فکر کنم بالاترین موضوعی که ما دغدغه ای که داریم مخصوصا ایرانیان خارج از کشور این است که عزت کشور حفظ بشود یعنی جایی که وارد می شوی پاسپورتت ارزش داشته باشد یعنی بتوانی به عنوان یک شهروند سرت را بالا بگیری من این را از یک رئیس جمهور می خواهم.

سؤال: من سؤالم این است که برای ایرانیان خارج از کشور هم آیا برنامه ای دارید؟

سؤال: سؤال من این است که برای بالا بردن شان یک ایرانی در بین تمامی کشورها چه برنامه ای دارند؟

سؤال: سؤال من از رئیس جمهور آینده ایران این است که برنامه شما برای اینکه ایرانیها از کشور خارج نشوند که بروند جایی دیگر زندگی بکنند چه کار کردید؟ برنامه تان چیست؟

سؤال: کشوری به آن زیبایی داریم پرفسورهای زیادی داریم بهترین دکترهای اینجا دکترهای ایرانی هستند پرفسورهای ایرانی هستند و همین پرفسورها و همین ها اگر امکانات داشته باشند برگردند ایران من به شما قول می دهم که ما نه تنها اروپا از اروپاییها خیلی بهتریم شاید از آنها هم بالا می زنیم؟

مجری: آقای دکتر بفرمایید؟

حداد عادل: بنده اگر موفق به تشکیل دولت بشوم در ایران برای ایرانیهای خارج از کشور کاری می کنم که آنها ایرانی بمانند این مهم است برای اینکه وقتی که یک ایرانی مهاجرت می کند در خارج از کشور به تدریج این هویت خودش را از دست می دهد ظرف ده سال ، سی سال ،ْ پنجاه سال یک تحقیق دانشگاهی شده در آمریکا و نشان داده شده جامعه شناسان تحقیق کردند نشان دادند که وقتی یک خانواده ای مهاجرت می کند از خارج از آمریکا به آمریکا بعد از سه نسل این خانواده در واقع گم می شود در جامعه آمریکا دیگر همه چیزش را از دست می دهد مثل رودخانه ای که وارد دریا می شود تا یک صد متری رنگ آبش با رنگ دریا متمایز است یک قدری جلوتر می رود این دیگر محو می شود این پدیده اجتماعی است آنهایی هم که وارد ایران می شوند همین طور هستند یک نسل دو نسل سه نسل. ما باید کاری بکنیم که ایرانیهایی که به خارج از ایران می روند ایرانی بمانند. برای اینکه ایرانی بمانند لازم است که ایران را بشناسند برای اینکه ایران را بتوانند بشناسند باید کاری بکنیم که بتوانند به ایران سفر بکنند. تسهیلات ایجاد بکنیم و موانع اداری را که اگر وجود دارد برداریم مثلا الان از اقداماتی که شده است این است که فرزندان خانواده های ایرانی که مشمول سربازی هستند به دلیل اینکه ایرانی هستند وقتی که خارج از ایران باشند اینها می توانند به ایران سفر بکنند و دانشجویان می توانند دو بار در سال بدون اینکه سربازی رفته باشند بیایند هر بار سه ماه در ایران اقامت کنند دانشجویان بورسه و غیر دانشجویان بورسیه می توانند بیایند نخیر همه می توانند بیایند دانشجو باشند یا نباشد آن دانشجو مال چیز دیگر است. می توانند بیایند ایران و سه ماه اقامت کنند بدون اینکه سربازی رفته باشند از این گونه اقدامات ما باید توسعه بدهیم که ایران را بشناسند ما می خواهیم کاری کنیم که ایرانی در هر جای جهان که بود به ایرانی بودن خودش افتخار بکند با عزت سرش را بالا بگیرد بگوید من ایرانی هستم گذشت آن روزی که ایران را فقط با نفتش می شناختند و یا حداکثر با قالی و پسته وقتی که می گفتی من ایرانی ام چیزی که در ذهن نقش می بست برای خارجی این بود که اینها از یک کشور دور دستی آمدند که نفت دارد و گاهی هم پسته و خاویار و فرش دارد ، نه امروز وقتی که صحبت از ایران می شود یک ملت با فرهنگی که برای استقلال خودش همت کرده و قیام کرده و اراده خودش را حاکم کرده بر سرنوشت خودش این در ذهن نقش می بند و این اسباب عزت است و نکته دیگر اینکه باید کاری بکنیم که ایرانیهای خارج از کشور بتوانند به ایران خدمت بکنند من یقین دارم هر کسی که نام ایرانی روی آن هست مایل است به ایران خدمت بکند و الان هم خیلی از ایرانیهای خارج از کشور به این کشور خدمت می کنند در برخی از استانها من شاهد بودم بعضی ایرانیهای خارج از کشور که به آن استان تعلق داشتند دهها دبیرستان ساختند و مدرسه ساختند شاید صدها مدرسه ساختند و موج خدمت از ایرانیان خارج از کشور برای داخل کشور وجود دارد این را باید تقویت کرد کاری که بتوانند سرمایه گذاری بکنند این نکته مهم است و اما گفتند چه کار باید کرد که ایرانیها از کشور خارج نشوند خروج ایرانیها یک امر طبیعی است یعنی ما نمی خواهیم که دروازه های کشور را ببندیم بگوییم هیچ کسی خارج از کشور نرود حالا به انگیزه های مختلف ممکن است بروند مثلا یک عده برای درس خواندن می روند خب وقتی که می روند و علم و فن آوری یاد می گیرند و بر می گردند ما از رفتن و این گونه رفتن نباید ناراحت بشویم اما یک واقعیت هست و آن این است که تعدادی از فارغ التحصیلان دانشگاههای ما که کم هم نیستند به خارج از کشور می روند و در دانشگاهها و در موسسات مشغول به کار می شوند و دیگر به ایران بر نمی گردند راه اینکه این تعداد کمتر بشود این است که ما در علوم و فنون نوین و پیشرفته سرمایه گذاری بکنیم اگر ما یک دانشمندی را یک دانش آموز المپیادی را فرض بفرمایید طوری رشد دادیم که این یک دانشمند جوانی شد ولی برای او در ایران موسسه پژوهشی ایجاد نکردیم که بتواند در سطح جهانی متناسب با دانش و استعداد خودش کار کند خب به طور طبیعی این جذب جاهای دیگر می شود باید سرمایه گذاری کنیم در رشته های علمی و پژوهشی در مرزهای دانش که بتوانیم به قول معروف از فرار مغزها جلوگیری کنیم.

مجری: سؤالات بعدی را هم می شنویم و می بینیم؟

سؤال: بنده بعنوان دانشجوی در حال تحصیل در خارج از کشور از کاندید محترم ریاست جمهوری سؤال دارم که برای بنده بعنوان دانشجو و بعنوان اینکه قرار است که در آینده در این نظام و در این کشور نقشی را داشته باشد چه برنامه ای را دارید؟

سؤال: کاندیداهای عزیز ما چه برنامه ای برای جوانان ما جوانان ایرانی دارند و اینکه چه برنامه ای برای جلوگیری از فرار مغزها از ایران دارند؟

سؤال: من از کاندیداهای محترم ریاست جمهوری این سؤال را دارم که اگر رئیس جمهور ایران در چهار سال آینده بشوند چه برنامه ای برای جلوگیری از فرار مغزها و برگرداندن جوانانی که خارج از کشور تحصیل می کنند و در واقع سرمایه های علمی ایران هستند برای برگرداندنشان به ایران چه تمهیدات و تسهیلاتی مد نظر دارند؟

حداد عادل: پاسخ من به این دانشجویان عزیز این است که شما خوب درس بخوانید طوری درس بخوانید که وقتی برگشتید با دست پر به میهن خودتان مراجعه بکنید و بتوانید خدمت بکنید ما هم تلاش می کنیم زمینه را برای استفاده از دانش و تخصص شما فراهم بکنیم در حال حاضر هم این کار شده است محض اطلاع گرچه می دانند عرض بکنم که ما در سال پنجاه و هفت صد و هفتاد و پنج هزار دانشجو با سی و شش میلیون جمعیت در ایران داشتیم حالا بعد از سی و چهار سال با جمعیتی نزدیک به هشتاد میلیون نفر در حدود چهار و نیم میلیون نفر دانشجو داریم این یعنی چه؟ یعنی اینکه ما در هر مرکز استانی دانشگاههای بزرگ داریم و در هر شهری در هر شهر مهمی دانشگاه داریم در برخی از شهرهای ایران ازهر ده نفر جمعیت آن شهر یک نفر دانشجو است ما در تمام این دانشگاهها به استاد و به متخصص احتیاج داریم و در ایران زمینه کار فراهم است و با گسترش مراکز پیشرفته صنعتی و پژوهشی مخصوصا با توجه دادن بخش خصوصی به لزوم استفاده از آدم های تحصیلکرده زمینه انشاء الله برای جذب دانش آموختگان و جلوگیری از فرار مغزها فراهم می شود همه نباید استخدام دولت بشوند دولت باید کاری بکند که بخش خصوصی هم ظرفیتی برای جذب دانشگاهیان خصوصا در سطح دکتری ایجاد بکند.

مجری: سؤال بعدی یکی از هموطنان را می بینیم؟

سؤال: من می خواستم ببینم که رئیس جمهور آینده برای افزایش حضور زنان در جامعه چه برنامه هایی را دارند؟

حداد عادل: زنان نیمی از جمعیت کشور هستند از نظر بهره هوشی کم از مردان نیستند و خوشبختانه امروز ما شاهد رشد علمی و اجتماعی زنان در کشور هستیم و بنده خودم پنجاه سال پیش که در رشته فیزیک تحصیل می کردم ما هفتاد دانشجوی فیزیک بودیم سه نفر دانشجوی خانم جزو کلاس ما بودند امروز بعضی وقتها بر عکس است یعنی در یک کلاس ممکن است شصت و هفت نفر خانم باشد سه نفر آقا این را بدانند که در جمهوری اسلامی زمنیه برای حضور زنان فراهم است اول انقلاب که امام در پاریس بودند این خبرنگارها به امام که مراجعه می کردند بر اثر تصور غلطی که از اسلام داشتند از امام سؤال می کردند که اگر شما حکومت را بدست بگیرید تکلیف زنها چه می شود؟ و فکر می کردند که با جمهوری اسلامی همه زنها از ادارات اخراج می شوند و همه می روند در خانه می نشینند و خیلی خیالات دیگر. اما امروز هر کسی به دانشگاههای ما برود و به موسسات ما برود دو تا موسسه که بنده خودم در حال حاضر اداره می کنم یکی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و یکی بنیاد دایره المعارف اسلامی بیش از پنجاه درصد از نیروهای شاغل در آنجا و دانشمند و نویسنده و پژوهشگر اینها خانمها هستند از بالاترین سطوح اینها در بالاترین سطوح کار می کنند و در ایران هیچ خانمی به دلیل زن بودنش مشکلی برای پیشرفت و ترقی ندارد.

مجری: بخش بعدی سؤالات مربوط به مقوله فرهنگ است؟

سؤال: برای گسترش فرهنگ غنی ایران چه برنامه هایی دارند؟

سؤال: ما از نامزد محترم سؤالمان این است که چه برنامه ای واقعا برای مشکلات اقتصادی و فرهنگی مملکت دارند نه اینکه شعار انتخاباتی بلکه بعنوان برنامه که اجرایی بشود؟

مجری: خب با توجه به توضیحی که راجع به مسائل اقتصادی گفتید فقط مقوله فرهنگ را بفرمایید؟

حداد عادل: بنده بیشتر تجربه مدیریتی ام در عرصه آموزش و فرهنگ بود سالها در وزارت آموزش و پرورش بودم و بعد هم در موسسات دیگری نظیر فرهنگستان زبان و ادب فارسی که هنوز هم هستم. فرهنگ برای من اصل است و اساس است و معتقد هستم که اگر ما بخواهیم عالم نو بسازیم باید آدم نو بسازیم به قول حافظ:

آدمی از نو بباید ساخت و زنو عالمی

این نگاه من است به مسئله فرهنگ و فرهنگ را در ابعاد مختلفش در عرصه آموزش و پرورش و آموزش عالی و در هنر و در کتاب و در ورزش و در هر بخشی از فرهنگ بنده مهم می دانم و برای هر یک از این بخشها برنامه های مدون و دقیقی دارم و خودم بعنوان یک نویسنده بعنوان یک معلم قدیمی دانشگاه و بعنوان یک مترجم و بعنوان یک علاقمند به شعر و ادب فارسی بیشترین دلبستگی را به بخش فرهنگ دارم و مخصوصا فکر می کنم یکی از وظایف دولت جمهوری اسلامی ایران نسبت به ایرانیان خارج از کشور خدمات فرهنگی است برای اینکه ایرانیانی که در داخل کشور زندگی می کنند از طریق فرهنگ عمومی این انسشان با فرهنگ اسلامی و ایرانی حفظ می شود ولی ایرانی که به خارج از کشور می رود مرتبا باید خدمات فرهنگی دریافت بکند به همین جهت من تاکید کنم که یکی از مهمترین خدمات فرهنگی به ایرانیان خارج از کشور آموزش زبان فارسی است ایرانیهایی که به خارج از کشور می روند نسل بعدیشان ممکن است در مدرسه هایی درس بخوانند که زبان خارجی به آنها یاد بدهند و خودشان البته مادرها باید حتما اهتمام داشته باشند که در خانه با بچه هایشان فارسی صحبت بکنند ولی باید خواندن و نوشتن باید به اینها آموخته بشود و دایره واژگانشان باید توسعه پیدا بکند و باید ما یک برنامه مدون و منظم و گسترده ای برای آموزش به زبان فارسی به ایرانیان مقیم خارج از کشور داشته باشیم من همین جا مایل هستم که به اطلاع همه ایرانیان خارج از کشور برسانم که خوشبختانه در سالهای اخیر با استفاده از تجربه ای که بقیه ملتها داشتند در آموزش زبانشان به دیگران ،ما بنیادی در ایران تاسیس کردیم به نام بنیاد سعدی چون ما سعدی را آموزگار بزرگ و جاودانه زبان و ادبیات فارسی می دانیم این بنیاد را به نام این شخصیت طراز اول ادبی و تاریخی خودمان کردیم و اساسنامه آن در شورای انقلاب فرهنگی تصویب شده است و ساختمان بزرگی را هم به آن اختصاص دادیم بنده هم مسئول این بنیاد هستم این بنیاد در سال نود و دو کار خودش را تحت عنوان بنیاد سعدی آغاز کرده و قصد داریم با انواع روشها پشتیبانی بکنیم از آموزش زبان فارسی به ایرانیان خارج از کشور و هم معلم تربیت بکنیم و اعزام بکنیم هم انواع کتابهای درسی و کمک آموزشی تالیف بکنیم مخصوصا قصد داریم از فضای مجازی برای آموزش منظم زبان فارسی به ایرانیها استفاده بکنیم به طوری که اگر یک ایرانی در یک شهری بسیار دور از ایران تنها هم زندگی کند بتواند از طریق اینترنت و رایانه به آموزش زبان فارسی دسترسی داشته باشد و برنامه ریزیهای مفصلی کردیم که کلاسهای آموزش زبان فارسی و کرسیهای دانشگاهی همه تقویت بشود انشاء الله در آینده بنده با تمام قوا سعی خواهم کرد برای تقویت بنیه فرهنگی ایرانیان خارج از کشور و جلوگیری از گسیختگی ارتباط آنها با ایران بزرگ و ایران عزیز این زبان فارسی را از آنچه تا کنون بوده جدی تر بگیریم و تقویت کنیم.

مجری: بخش بعدی دو سؤال ایمیلی است که انوشه عامری عنوان کردند که تعریف شما از دمکراسی چیست و همین طور خانم مریم از بلژیک عنوان کردند که در دولت شما آزادی سیاسی در بیان دیدگاهها و نقطه نظرات مخالف تا چه حدی فراهم است؟

حداد عادل: بله دمکراسی از نظر ما که ما آن را به مردم سالاری تعبیر می کنیم به معنای حاکمیت ملت بر سرنوشت خودشان است امروز همه در دنیا قبول دارند که این ملت ایران است که برای ایران تصمیم می گیرد و هیچ قدرت خارجی در اداره کشور ما نفوذ و تسلطی ندارد و خود مردم هم که رئیس جمهور انتخاب می کنند و نماینده مجلس انتخاب می کنند و دمکراسی یا مردم سالاری در ایران امروز نهادینه شده و به صورت یک الگو برای جاهای دیگر هم در آمده است و در بحث آزادی سیاسی هم ما آزادی سیاسی را لازمه دمکراسی می دانیم یعنی آزادی سیاسی روی دیگر سکه دمکراسی است و نقد و انتقاد از رفتار دولتمردان و اظهار نظر و ارائه طریق بیان معایب این لازمه زندگی سیاسی و اجتماعی است منتها به شرط اینکه مرز آن با در واقع توطئه و خیلی چیزهای دیگر شناخته بشود اما آزادی یک نعمتی است که ما باید آن را قدر بدانیم و حفظ بکنیم و بدانیم که بدون آزادی پیشرفت ممکن نیست.

مجری: بخش بعدی سؤالات را هم به اتفاق می بینیم؟سؤال: سؤال من این است که در شرایط فعلی که کشور ما مواجه با تحریمهای غرب هستش کاندیدای ریاست جمهوری چه طرح و برنامه ای برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور و بهبود رفاه اجتماعی مردم دارد؟

سؤال: من به عنوان یک دانشجوی ایرانی که در کشور روسیه مشغول به تحصیل هستم از ایشان سؤال دارم که برنامه دولت ایشان برای آینده سیاسی کشورمان چیست و چطور می خواهند از این پیچ تاریخی که منطقه ما در آن قرار گرفته است با برنامه های خودشان در عرصه بین الملل خارج بشوند؟

مجری: خب چون سؤالات در ارتباط با بحث تحریم بود اجازه بدهید سؤال آقای مهندس داود جلیلی از آمریکا را هم مطرح کنم که ایشان گفتند برنامه شما برای کاهش تاثیر تحریمها بر زندگی مردم ایران چیست؟

حداد عادل: ما اصولا باید سعی کنیم که از طریق مذاکره و گفتگو تا آنجایی که ممکن است به تفاهم برسیم و مسئله تحریم را حل کنیم این یک دیپلماسی قوی می خواهد و باید به صورت جدی ما وارد این عرصه بشویم و با حفظ عزت و استقلال کشور خودمان این روند تحریم را متوقف بکنیم و برگردانیم این یک نکته ولی در داخل کشور هم برای زدودن آثار تحریم و یا کاهش آثار تحریم باید با مدیریت خوب اقتصادی و با استفاده از راه حلهایی که دانشمندان با تجربه در عرصه اقتصاد مخصوصا در مسائل پولی و بانکی و سرمایه گذاری و و مسائل بازار پیشنهاد می کنند ما بازار را کنترل کنیم که از مشکلات ناشی از تحریم ما بتوانیم عبور بکنیم برنامه ما این است که این تهدید تحریم را به یک فرصت برای قطع وابستگی و کاهش وابستگی تبدیل بکنیم این پاسخی است که من به سؤال این دوستان ایرانی خارج از کشور می دهم.

مجری: بحث بعدکه عزیزان مان در خارج از کشور مطرح کردند مرتبط با نظام آموزشی کشور است؟

سؤال: سؤالم این است که برای آموزش و پرورش و بهبود روشها و کیفیت آموزش و پرورش چه برنامه ای در نظر دارند؟

مجری: آقای ابراهیم از امارات هم گفتند برنامه های شما برای افزایش شاخصهای آموزشی در ایران چه هست؟

حداد عادل: من یک معلم هستم و موسس دو تا دبیرستان هستم که بهترین فارغ التحصیل ها را تربیت می کند هم تجربه کار آموزشی در دانشگاه را دارم و هم دوران قبل از دانشگاه را و سالها در وزارت آموزش و پرورش خدمت کردم خودم و همسرم هر دو عضو شورای عالی آموزش و پرورش هستیم و مقوله آموزش و پرورش را می شناسیم ما با تمام توان باید به تقویت آموزش و پرورش اهتمام کنیم شان معلم را بالا ببریم باید کاری کنیم که معلمی شغلی بشود که افتخار بکنند در حال حاضر هم همین طور است معلم ها از عزت برخوردار هستند و این را باید تقویت بکنیم و بنده معتقد هستم که هر آینده ای برای ایران هر افق روشنی برای ایران در نظر داشته باشیم قدم اول برای رسیدن به آن آینده و آن افق را باید از آموزش و پرورش برداریم. این باور قطعی من است که عمرم را در این راه صرف کردم و اگر رئیس جمهور بشوم از این باور غفلت نخواهم کرد.

مجری: بخش بعدی ایمیلی هست که آقای شهروز از مالزی ارسال کردند من خدمت شما عرض می کنم پاسخ بفرمایید اینکه در سالهای گذشته همواره بحث تقدم و تاخر توسعه سیاسی و اقتصادی مطرح بوده شما به کدام یک اولویت می دهید؟

حداد عادل: بنده اینها را از هم جدا نمی دانم یعنی فکر می کنم توسعه سیاسی و اقتصادی دو روی یک سکه هستند کشور فقیر از نظر سیاسی آسیب پذیر می شود کشوری هم که توسعه سیاسی نداشته باشد نمی تواند از همه ظرفیتها استفاده بکند ما در چارچوب قانون اساسی کشور باید توسعه سیاسی را مهم بدانیم و اهتمام بکنیم و باید از همه ظرفیتها برای ساختن ایرانی آباد استفاده بکنیم.

مجری: اگر نکته پایانی هم دارید بفرمایید؟

حداد عادل: آخرین سخن من به هموطنان ایرانی عزیز خارج از کشور این است که هر جا هستید دلتان برای ایران در تپش باشد و هر چه می بینید و هر چه دارید برای ایران ببینید و برای ایران بخواهید و خلاصه ایران را هیچ وقت فراموش نکنید و بدانید که ما هم در داخل ایران هرگز شما را فراموش نمی کنیم و عرضم را با این شعر سعدی به پایان می برم که:

گر بگویم که مرا با تو سر و کاری نیست

در و دیوار گواهی بدهد کاری هست.

برای همه هموطنان عزیزم در داخل و خارج از کشور آرزوی سر بلندی دارم و امیدوارم که در بیست و چهار خرداد ما در داخل و خارج از کشور شاهد یک انتخابات خوب و یک انتخاب خوب باشیم.

https://haddadadel.ir/news/353-28-2013